Spor Kulüplerinin Tüzel Kişiliği ve Kurulması
SPOR KULÜPLERİNİN TÜZEL KİŞİLİĞİ VE KORUMALI FUTBOL KULÜBÜ KURULMASI
Ülkemizde kulüpler iki şekilde kurulabilir; dernek olarak veya şirket olarak:
Şirket statüsünde bir spor kulübü Türk Ticaret Kanunu hükümlerince kurulur, korunur ve devredilir. Profesyonel spor branş kulüpleri yeterli sermaye ile TTK hükümleri doğrultusunda kurulur.
Dernek statüsündeki bir spor kulübü ise Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü onayıyla kurulur. Kuruluş aşamasında gerekli belgeler hazırlanır. Kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan dernek için yedi kişilik yönetim kurulu tarafında imzalanmış dernek tüzüğü, spor il müdürlüğünün kendi sitesinden bulabileceğiniz bilgi formu, takımın çalışacağı spor tesisi kira sözleşmesi ve antrenör sözleşmesi hazırlanıp İl Müdürlüğüne teslim edilir. 2 hafta içerisinde -yetkili personel evraklarda eksik bulmazsa- onay verilir ve dernek statüsünde bir spor kulübü kurmuş olursunuz.
Fakat her spor dalı için de bu iki seçenek kullanılabilir değildir. Maalesef şirket olarak kurulma seçeneği sadece kanunen “profesyonel” sayılan spor dalları için geçerli. Federasyona bağlı birçok spor dalı ise ülkemizde “profesyonel” olarak tanımlanmamaktadır. Korumalı futbol sporu da “profesyonel” olarak tanımlanan branşlardan değildir.
Dernek statüsünde kurulacak Korumalı Futbol kulübü, yukarıda da bahsedildiği gibi Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü onayıyla gerekli evrakların (tüzük, antrenör sözleşmesi vs.) teslimiyle hızlı bir şekilde kurulabilir. Ülkemizde Korumalı Futbolun kendisine ait ayrı bir federasyonu yoktur, Türkiye Ragbi Federasyonuna bağlı bir branştır. Kurulum aşamasında yapılacak işlemler federasyona bağlı ve İl Müdürlüğü’ne bağlı işlemler olarak ikiye ayrılır.
Federasyondan talep edilen belgeler ile branşın ilk sezon oynanacak ligine giriş izni alınmış olur. İl Müdürlüğü’nde yapılacak işlemler ise tamamen tüzel kişilik kuruluşu ile ilgilidir.
İl Müdürlüğü’nde yapılacak işlemler çoğu “profesyonel” sayılmayan branş için aynıdır. Sadece atıcılık ve binicilik branşı için özellikle talep edilen belgeler vardır. (Atıcılık branşında kullanılacak silahlar için özel izin gibi) Genel olarak gerekli belgeler; kulüp tüzüğünün mevzuata uygun olduğunu gösteren valilik yazısı, tüzüğün tasdikli örneği, tescil taahhütnamesi, bilgi formu, 7 kurucu üyenin kimlik bilgileri, kulübün faaliyet yerinin tapusu veya kira sözleşmesi, antrenör sözleşmesi ve kulübün banka hesabı bilgileridir. Bu sayılan belgelerin eksiksiz olarak Spor İl Müdürlüğü’ne sunulmasıyla birlikte spor kulübün dernek olan tüzel kişiliği oluşmaktadır.
Her branşın bağlı olduğu veya kendisine ait federasyonu vardır. Yukarıda belirtildiği gibi korumalı futbol Ragbi Federasyonu’ na bağlı bir branştır. Federasyon lige giriş ve takımın aktif hale gelmesi noktasında önemlidir. Bu yüzden talep ettikleri belgeler de daha çok faaliyete yöneliktir. Örneğin ekipmanlar, çalışma yapılacak tesis sözleşmesi, maç yapılacak sahanın çizgilerinin materyali gibi faaliyete yönelik talepleri vardır. Ancak Ragbi Federasyonu’na bağlı Korumalı Futbol branşı için en önemli şart 2. Derece antrenör sözleşmesinin bulunmasıdır. Maç yapılacak saha, ekipmanlar, çalışma yapılacak saha için hem İl Müdürlüğü hem de Federasyon yardımcı olmakta fakat antrenör sözlşemesi olmazsa Federasyon lige girme iznini vermiyor.
Her federasyonun kendi sitesinde talimatların yazılı olduğu güncel bir reglaman bulunmaktadır. Şartlar ve talep edilen evraklar her yıl güncel bir şekilde sitede yayınlanır. Korumalı futbol branşı için de aynısı geçerlidir. Genellikle her yılın ocak ayı ortalarına kadar lige giriş evrakları teslim edilmelidir. Korumalı futbol için gerekli lige giriş evrakları bu yayınlanan reglamanda belirtilmektedir. Lige giriş için kulüp tüzel kişisi adına Federasyona belirli bir ödeme yapılmaktadır. Belgeler tamamlanıp ödeme yapıldıktan sonra Federasyon onayıyla tescil edilen kulüp, korumalı futbol 2. Liginde takım yer alacaktır.
Şirket olarak kurulan spor kulübü ile dernek olarak kurulan spor kulübü arasında çok büyük fırsat eşitsizlikleri vardır. Tahmin edileceği üzere futbol profesyonel olarak tanımlanan bir spor dalı. Ülkemizde bulunan futbol kulüplerinin popülaritesi ve fırsatları ile dernek olarak kurulmuş ve maddi kazanım imkanı kısıtlı diğer branşların popülaritesi kıyaslanırsa bu “profesyonel” ayrımının ortaya çıkardığı fırsat eşitsizlikleri görülecektir. Şirketlerin güvenilirliği ve globalleşmesi daha kolayken derneklerin hem büyümesinin hem de globalleşmesinin önünde hukuki engeller vardır. Korumalı futbol veya diğer branşların desteklenmesi ve önünün açılması gerekirken kuruluş aşamasında “profesyonel ” olarak dahi tanımlanmamış olması spor hukuku alanındaki büyük bir eksikliktir.